De Groate Kerkstraat is omstreeks 1643 ontstaan nadat ut stadsbestuur besloaten had om twee húsen in de Marktstraat te kopen met ut doël disse te slopen en hyrmet un ferbyning met de Galigastraat en Ouwe Koemerk te maken. De Ouwe Koemerk hete toen oferiges ‘’Groat Súdend’’. Dit tussenlèggende stuk kreech later de naam Groate Kerkstraat omdat ut naar de Groate Kerk leidde. Eelco Napjus noemde ut ok wel de Nieuwe Kerkstraat. Foardat disse deurgang realiseert was, liep aan dis kant fan de kerk un muur. Disse muur sloat de Groate Kerk en ut omlèggende Kerkhof ou foar de túnen welke achter de húsen fan de Galigastraat, Leeuwenburg en Marktstraat lagen. In un artikel fan wijlen Herre Halbertsma staat te lesen dat disse muur un bochtig ferloop had en precies de omtrek fan de foarmalige Kerkhofgracht formde, de muur sloat foarheen Kerk en Kerkhof aan de Oastelijke kant ou en ging dan aan de noardkant ferder. Toen dur begin jaren fyftech un dieprioal grafen wurdde in de Goate Kerkstraat stuitte men noch op walhout fan de foarmalige Kerkhofgracht en waren de contouren fan de gracht self noch dúdelijk sichtbaar. At de Kerk straks de ferbouwing daadwerkelijk út gaat foeren bin ik in yder gefal heel benieuwd wat dur su al sichtbaar wurdt!
At je aan de Groate Kerkstraat denke, komt al gauw de yserhandel fan Geertsema en de slagerij fan Jac. De Wilde naar bofen. De saak fan Geerstema kwam op 6 december 1915 in ut pand op nr 10, ’t bedriëf beston toen al 30 jaar en sat hyrfoar op de Singel. In 1885 ferkocht Wijbe Bleeker syn saak in yserwaren en verf welke dèrfoar feule jaren lang op ’t Kleinsaan festigd was. De saak wurdde in twee delen oferdragen aan de nieuwe eigenaren, te noemen Dhr J. van der Feer welke ut gedeelte verfwaren, vernissen, vensterglas en enkele aanverwante artikelen ofernam en op ’t Kleinsaan bleef sitten. J. Geertsema nam ut gedeelte staaf en plaat-yser, en andere yserwaren ofer en dreef syn saak dus tot 1915 op de Singel. De saak met verfartikelen fan v/d Feer bestaat nog steeds (136 jaar) en is teuchenwoardig festigt aan de Edisonstraat 17 (ind. terrein Houkesloot). Geertsema bleef tot 1985 aan de Groate Kerkstraat sitten en betrok toen de foarmalige garage fan Rinnert de Jager aan de Lemmerdyk. Ut pand aan de Groate Kerkstraat wurdde ferkocht om plak te maken foar de útbreiding fan Restaurant van der Wal, met o.a. un partycentrum welke brúkt kon wurre foar feesten fergaderingen etc. Tydens de sloop fan ut pand in 1985 kwam dur un gevelstiën frij welke ferwees naar de foarmalige Cacaofabriek fan Veen welke hyr staan het.
De stiën welke omstreeks 1900 aanbrocht mut wese befatte de folchende tekst; ‘’De Meesterknecht der firma Veen, heeft hier gelegd den eersten steen. Meer dan een halve eeuw stond hij met trouw en kunde haar ter zij. En nog bereidt hij vroeg en laat De Veens Cacao en chocolaad. Arnoldus Kramer is de man van wien men dit getuigen kan!’’.
De gefelstiën is destiëds skonken aan ut Skeepfaartmuseum.
We hewwe ut noch nyt had ofer de slagerij fan Jac de Wilde, later Londema, mar ok de drukkerij fan Obe Weissenbach het hyr sitten. De groate Kerkstraat het deur de jaren heen feul roering kennen, en sal de kommende jaren noch heel feul roering belefe! Alle reden dus om hyr weer un keer werom te kommen!