Wat mut het biesonder weest hewwe om tussen 1618 en 1736 deur de Nauwe Burgstraat te lopen en dan op het plek fan C&A het Hooghuis te sien. Stel je foor: op dat plek, stond een enorme stins met een toren. En op die toren sat een siepel, su groat dat der een heel geselskap in sitte kon. Dat mut toch een indrukwekkend gesicht weest hewwe.
Die stins heette Het Hooghuis. Hij was 1618-‘19 bouwd in opdracht fan jonkheer Ids van Albada en werd dêrom ok wel het Albadahuis noemd. Op een tekening die Jacobus Stellingwerf in 1720 maakte, ken je sien hoe ’t de stins der uutsien het. De stins had een L-form. In de oksel stond een traptoren. In die toren sat een trap wermet je op de ferdieping komme konden en in die siepel.
Kenners sien dat disse stins op onderdelen liekt op Epemastate in Ysbrechtum.
Dat is geen wonder, want dat gebouw werd ok bouwd in opdracht van Van Albada.
Foto: Fries Scheepvaart Museum, Sneek.
Pijnappel
De siepel werd deur Eelco Napjus een “pijnappel” noemd. Je sien het er aan de tekening niet fanaf (fien ik), maar het mut een enorm ding weest hewwe.
In 1618 en 1619 is te Sneek, door zeker edelman, Albarda genaamd, op Noordeind van de Burgtstraat, een zeer aansienlyk, Pragtig en Hooghuis geboud, by welke een agtkantige Toorn stond, ter hoogte van byna hondert voeten, waar in boven een ronde Pynappel was, daar in banken, waar op een geselschap van verscheidene Menschen konden zitten.
1736: Ferkoop op afbraak
In 1736 werd de stins op afbraak ferkochten even later afbroken. Napjus weer even:
Jammer is het, dat dit Gebou, dat nog zeer sterk was, in den Jare 1738 is afgebroken.
De kopers dachten winst make te kennen deur de natuursteen uut de gevel te fermalen tot sement, maar dat liep helaas uut op een groate strop. Een fan de kopers was de steen- en kalkferkoper Bauke Jacobus Feenstra, eigenaar fan wat later Erven B.J. (Bauke Jacobus) Feenstra wurde suu. Ondanks die strop is het dus toch wel goed komen met het bedrief.
1742: Herberg met gevelsteen
Na de sloop fan het Hooghuis kwam in 1742 op die hoek een herberg te staan.
In de gevel werd een eerste steen aanbracht, met de tekst: “Oege Feenstra en Akke Jans en Jan Sweytses Van ’t Heeren Feen die hebben geleyt den Eerste steen den 7 Maart Anno 1742”.
Die steen is er nog steeds. Hij sit nou hoog in de siedgevel van C & A aan de Hooghuistersteeg.
Foto: Alice Booij.
Op een foto fan ca. 1880 is de herberg met de steen te sien. Hij sit dan boven de foordeur fan de herberg. Fergunninghouder Bouwe Alberda het de naam Het Hooghuis in ere houden, want op het bord boven de goat staat: LOGEMENT/STALLING/HET HOOGHUIS.
Foto: collectie Fries Scheepvaart Museum.
Rechts fan de herberg sien je nog een stukje fan de synagoge, nou Bart Smit.
1901: Carl Stockmann maakt er een winkel fan
Bijna 160 jaar later, in 1901, werd de herberg afbroken. Carl Stockmann liet er een nieuwe winkel bouwe. Carl kwam uut een familie fan “lapkepoepen”, su gek was het dus niet dat hij er damesconfectie ferkocht. Hij noemde sien nieuwe saak net as de foorgangers: het Hooghuis.
Foto: privékollektie.
De nieuwe winkel was een prachtig ontwerp fan architect Nicolaas Molenaar, die onder andere ok het OBW gebouw aan de Kleine Kerkstraat ontworpen het. Het pand is een gemeentelijk monument.
1940: C&A
In 1940 ferhuusde C&A fan de Oosterdijk naar het pand fan Carl Stockmann aan de Kruizebroederstraat. De naam het Hooghuis is toen afskaft.
Het stel een lapkepoep foor, die met een boerin onderhandelt over de priis fan een lap stof.
Foto: Alice Booij.
Dit was op spesjaal fersoek fan Peter van Egmond een ferhaaltsje over het Hooghuis. Aanfullingen en ferbeteringen binne fan harte welkom. Maak er nog maar een mooie dag fan allemaal